غذای کمکی کودک | 6 تا 12 ماهگی – نکات، ترفندها و ایده های غذایی

اگر در مورد آغاز به غذای کمکی کودک | 6 تا 12 ماهگی مردد هستید، می بایست برخی نکات، ترفندها و ایده های غذایی را جدی بگیرید. در حدود 8 ماهگی، اکثر نوزادان می توانند از برخی غلات غنی شده با آهن و غذاهای پوره ای که بخشی از رژیم غذایی آنها است، همراه با شیر مادر یا شیر خشک تغذیه کنند. در چند ماه آینده، آنها شروع به کشف غذاهای سفره شما خواهند کرد. انواع طعم ها و بافت ها را از همه گروه های غذایی به کودک خود ارائه دهید. هر غذای جدیدی را با یک دوره آزمایشی (از چند روز تا یک هفته) برای بررسی هرگونه واکنش آلرژیک شروع کنید. نوزادان کمتر از 12 ماه نباید مواد غذایی زیر را استفاده نمایند:

 

·        عسل، پیش از یک سالگی می تواند باعث بوتولیسم در نوزادان شود.

·        آب، شیر، ماست یا پنیر غیر پاستوریزه

·        قبل از 12 ماهگی به جای شیر مادر یا شیر خشک، نمی توان از شیر گاو یا سویا استفاده کرد.

·        خوردن ماست و پنیر پاستوریزه اشکالی ندارد.

·        غذاهایی که ممکن است باعث خفگی شوند، مانند هات داگ، سبزیجات خام، انگور، پنیر سفت، ذرت بو داده و آجیل.

·        غذاهایی با قند و شیرین کننده های بدون کالری

·        غذاهای حاوی سدیم بالا

نوزادان در این سن احتمالاً علاقه بیشتری به غذاهای سفره نشان می دهند. می توانید هر غذایی که بقیه اعضای خانواده می خورند را با چنگال له، خرد یا آسیاب کنید. برای جلوگیری از خفگی، غذاهای روی میز را کمی طولانی تر بپزید، تا زمانی که خیلی نرم شوند، و آنها را به قطعات کوچکی برش دهید که کودک شما بتواند با خیال راحت از عهده آن برآید. در حدود 9 ماهگی، شیرخوار معمولاً می تواند غذا را با انگشت اشاره و شست خود برداشته و در دهانش بگذارد. پاگر تا به حال این کار را نکرده اید، از کودکتان بخواهید در وعده های غذایی به بقیه اعضای خانواده بپیوندد.

پس از اولین تولد، نوزادان آماده خوردن شیر گاو هستند. اگر شیر می دهید، در صورت تمایل می توانید بیش از 1 سال ادامه دهید. اگر تصمیم دارید شیردهی را قبل از اولین تولد کودک خود متوقف کنید، شیرخشک غنی شده با آهن بدهید. اگر کودک شما بیش از 12 ماه سن دارد به او شیر کامل بدهید.

 

کودک شما آماده از شیر گرفتن است اگر…

• حداقل 17 هفته سن دارد. اگر نوزاد شما نارس بود، باید حداقل 17 هفته از موعد زایمان گذشته باشد.

• می تواند بنشیند و سر و سینه خود را صاف و ثابت نگه دارند.

• چنانکه کودک بتواند چشم ها، دست ها و دهان خود را هماهنگ کند، می تواند خوراکی را برداشته و در دهان خود بگذارد.

• به غذا علاقه مند است.

• رفلکس رانش زبان خود را از دست داده است. فشار دادن زبان زمانی است که کودک به طور خودکار از زبان خود برای بیرون راندن چیزی از دهان خود استفاده می کند.

• آرام و شاد است و احساس خوبی نسبت به این مسئله دارد.

آغاز از شیر گرفتن – بهترین زمان برای از شیر گرفتن کودک

بهترین زمان برای شروع از شیر گرفتن هنگام ناهار است، پس از اینکه کودک شما نیمی از روز را شیر خورد، بنابراین او احساس گرسنگی نمی کند. در چند روز اول، کودک شما فقط بین یک تا چهار قاشق غذاخوری غذا خواهد خورد. کودکان می‌خواهند غذا و محیط اطراف را کشف کنند، بنابراین اجازه دهید آن را بو کنند، له کنند، تف کنند – و به طور خلاصه هر کاری می خواهند انجام دهند. غذا خوردن را به فعالیتی سرگرم کننده تبدیل کنید. نکته مهم دیگر اینکه، صورت آنها را زیاد پاک نکنید، این کار موجب بدخلقی بیشتر نوزادان می گردد! هر چه در مورد آشفتگی و کثیف سدن محیط خانه و سر و روی فرزندتان صبر و آرامش بیشتری داشته باشید، از شیر گرفتن راحت تر خواهد بود.

شیر کمتری در اختیار کودک قرار دهید.

هنگامی که کودک خود را از شیر می گیرید، همچنان به طور منظم او را با شیر تغذیه کنید؛ که احتمالا شامل شیر خوردن در صبح، قبل از ظهر، هنگام ناهار، بعد از ظهر و عصر خواهد بود. با افزایش میزان شیر درخواستی توسط کودک، باید میزان شیری که در اختیار او قرار می دهید را کاهش دهید – اولین وعده ای که حذف می کنید، معمولاً شیر هنگام ناهار آنها است. رفته رفته میزان دفعات کاهش یافته و تا زمانی که به طور کامل از شیر بگیرید، احتمالاً به دو وعده شیر در روز کاهش می یابد – و آن وعده های صبح و عصر است. 

از شیر گرفتن با قاشق و غذای کمکی کودک | 6 تا 12 ماهگی – نکات، ترفندها و ایده های غذایی

با غذاهای مایع مانند پوره این کار را انجام دهید. به یاد داشته باشید که اگر غذایی را گرم سرو می کنید، آن را حتما به هم بزنید. این کار از سوختن دهان کودک جلوگیری خواهد کرد. برای تست دمای پوره قبل از غذا دادن به کودک، مقدار کمی از آن را بر مچ دست خود گذاشته و میزان حرارت ان را بسنجید. کاسه غذای پوره را در سینی کودک خود قرار دهید تا ببیند شما چه عملکردی دارید و چگونه به او غذا می دهید. نگران نباشید اگر انگشتان خود را برای کاوش در آن فرو می برد، برای کشف محیط پیرامون است. یک قاشق از پوره را بردارید و به کودک خود بدهید. اولین باری که به آنها غذا می دهید ممکن است مجبور شوید به آرامی با قاشق دهان آنها را لمس کنید. امیدواریم که دهان خود را باز کنند! اگر این کار را نکردند، فردا دوباره امتحان کنید. به محض اینکه دهان خود را باز کرده و طعم غذا را چشیدند، از آن پس، به محض دیدن قاشق، دهان خود را همچون یک بچه پرنده باز خواهند کرد.

از شیر گرفتن با اراده خود کودک

اگر می خواهید از شیر گرفتن با اراده خود نوزاد را امتحان کنید می بایست یک ملحفه بزرگ زیر کودک خود بیندازید و او را روی صندلی کودک خود بنشانید طوری که بتواند بازوها و سر خود را آزادانه حرکت دهد. سپس ظرف غذا را در اختیار او قرار دهید تا خودش بخورد. به کودکتان از همان غذایی بدهید که خودتان نیز از ان می خورید، زیرا از شیر گرفتن کودک به‌واسطه در کنار هم غذا خوردن میسر می شود – فقط مطمئن شوید که مناسب سن او و نرم باشد. غذا را بین انگشت شست و انگشت اشاره خود فشار دهید تا از خطر خفگی جلوگیری کنید. اگر غذا را به صورت فینگر فود برش دهید به نفع کودک خواهد بود در این صورت می تواند شکل و اندازه ای غذا را به سادگی هدف گرفته و آن را دهان خود قرار دهد.

غذا را مستقیماً در سینی کودک قرار دهید - سپس اجازه دهید با آنها بازی کنند! ممکن است بخواهند غذا را له کنند، پرتاب نمایند یا به سر و صورت خود بمالند، در این صورت باید نگران کثیف شدن محیط اطراف نبوده و از کنجکاوی کودک خویش لذت ببرید آنها در حال کاوش هستند و در این مرحله، برای رشد ذهن و جسمشان، این دقیقاً همان کاری است که انتظار می رود کودکان در این بازه زمانی انجام دهند. 

اگر کودکتان در حال خفگی است چه باید کنید؟

هنگامی که کودک شما به هر دو روش غذا می خورد، هرگز او را به حال خود رها نکنید و تا اتمام غذا در کنارش بمانید. 

کودک به چه میزان شیر نیاز دارد؟

برای شروع، کودک هنوز بیشتر مواد مغذی و انرژی خود را از شیر مادر یا شیر خشک دریافت می کند و در اولین سال زندگی اش، اصلی ترین منبع تغذیه او خواهد بود. اگر کودک شما با شیشه شیر تغذیه می کند، باید 4 تا 5 بار شیشه شیر را خالی کرده و به عبارتی در مجموع 500 تا 600 میلی لیتر شیر خشک در 24 ساعت بخورد. اگر کودک از سینه مادر تغذیه می کند، باید در صورت نیاز مادر به شیردهی ادامه دهد.

راهنمای خرید شیشه شیر و سرشیشه نوزاد

در خوردن غذای کمکی به یک روتین پایبند باشید

نوزادان کارهای روزمره را دوست دارند و همین نیز باعث می شود تا احساس امنیت کنند. این مسئله در غذا خوردن نیز صادق است. داشتن روتین غذایی، علاوه بر کمک به ایجاد الگوهای گرسنگی در کودک، خواهید دید که به سرعت در یک زمان خاص از روز غذا خوردن را انتظار خواهند کشید، بنابراین اگر غذای کودک شما در زمانی که او انتظارش را دارد نرسد، بدخلقی خواهد کرد. و این باعث می شود که زمان غذا خوردن با فرزندتان، کمتر سرگرم کننده باشد.

نکاتی در مورد غذای کمکی کودک:

• همیشه قبل از دادن غذا به نوزاد، دمای آن را بررسی کنید. اگر مایع است، آن را هم بزنید تا ناخواسته دهان کودک خود را نسوزانید.

• اگر کودک تمایلی به امتحان کردن غذا ندارد، سعی کنید مقداری از شیر کودک را به غذا اضافه کنید، چه شیر خشک و چه شیر مادر. این کار باعث خواهد شد تا طعم غذا برای آن‌ها بیشتر آشنا شود، بنابراین احتمال بیشتری وجود دارد که از طعم های جدید نیز استقبال نمایند. 

چه زمانی میزان غذای کمکی کودک را زیاد کنیم

پس از گذشت حدود 5 روز از زمانی که او را از شیر گرفته اید، سعی کنید عصر هنگام و همچنین در وقت ناهار به او غذا بدهید. غذای ناهار باید یک غذای جدید باشد و غذایی که عصر به کودک می دهید می تواند از غذایی که قبلاً خورده است باشد. پس از گذشت 2 هفته از زمانی که کودک را از شیر گرفته اید، دلبندتان می تواند سه بار در روز غذا بخورد، بنابراین صبحانه را نیز وارد روتین غذایی خود نمایید.

تا هفته سوم، اگر فقط با قاشق غذا می‌دهید، باید غذا را به صورت توده‌های ریز در اختیار کودک قرار دهید تا بافت آن را در دست خود حس کنند. این توده ها باید به قدری نرم باشند که بتوانند بین انگشتان او له شوند. سعی کنید غذا بافت یکسانی داشته باشد. از تهیه پوره هایی صاف و یکدست با چند ماده غذایی که داخل غذا گلوله شده است بپرهیزید. سعی کنید کل وعده غذایی دارای توده های ریز با بافت یکدست باشد.

معرفی لیست غذاهای مناسب کودک برای از شیر گرفتن 6-12 ماهگی 

سیب زمینی شیرین             

سبزیجات ریشه دار نسبت به سبزیجات برگ دار طعم شیرین تری دارند، بنابراین نوزادان اغلب مشتاق خوردن آن ها هستند. سیب زمینی شیرین همچنین سرشار از ویتامین ها و فیبر سالم است.
برای تهیه آن برای غذا دادن با قاشق نکات زیر را رعایت کنید:
فر خود را با دمای 200 درجه سانتیگراد گرم کنید. سیب زمینی شیرین را تمیز کرده و با چنگال سوراخ کنید. روی سینی فر بگذارید و حدود 45 دقیقه تفت دهید تا نرم شود. سیب زمینی را از وسط نصف کنید، گوشت آن را بردارید و در مخلوط کن، به شکل پوره در اورید.
برای خوردن با دست، به این روش آماده کنید: 
فر خود را با دمای 200 درجه سانتیگراد گرم کنید. سیب زمینی شیرین را تمیز کرده و به قطعات چیپس مانند برش دهید. روی سینی فر قرار دهید و حدود 20 تا 25 دقیقه تفت دهید تا نرم شود. پس از آنکه خنک سد در اختیار کودک قرار دهید.

 

شلغم زرد

شلغم زرد طعم بسیار ملایمی دارد، بنابراین برای کودکان محبوب است و می توانند با طعم ان کنار بیایند. شلغم مملو از ترکیباتی است که از ابتلای کودک به انواع بیماری قلبی جلوگیری می کند.  
طرز تهیه: پوست آن را بگیرید، به تکه های کوچک برش دهید، سپس به مدت 20 تا 25 دقیقه بخارپز کنید تا کاملا نرم شود. اگر با قاشق به کودک غذا می دهید، آن را کاملا له کنید تا به قوام فرنی برسد. اگر کودکتان با دست می خورد، کافی است منتظر خنک شدن تکه های شلغم شده و آن ها را در اختیار فرزندتان قرار دهید.

 

هویج وحشی یا زردک

زردک یکی دیگر از سبزیجات ریشه‌ای شیرین است که مملو از فیبر، ویتامین و پتاسیم است – زردک حاوی مواد معدنی است و احتمال اینکه واکنش آلرژیک ایجاد کند بسیار کم است.
برای تهیه: فر خود را با دمای 200 درجه سانتیگراد گرم کنید. زردک ها را تمیز کرده و به چهار قسمت به درازا برش دهید. داخل قابلمه آب بریزید و بگذارید بجوشد و 10 دقیقه بجوشانید. آبکش کنید و در آبکش تکان دهید، سپس در ماهیتابه ای که کمی روغن زده اید قرار دهید. حدود 25 دقیقه تفت دهید تا نرم شوند. اگر با قاشق غذا می دهید، ازگیل را پوره کنید (در صورت نیاز با کمی شیر). اگر کودکتان با دست می خورد، کافی است منتظر خنک شدن تکه های زردک شده و آن ها را در اختیار فرزندتان قرار دهید.

 

هویج

نوزادان طعم هویج را دوست دارند زیرا یکی از شیرین ترین سبزیجات است. هویج همچنین به راحتی هضم می شود و منبع خوبی از ویتامین A است.
طرز تهیه: پوست آن را بگیرید و به چهار قسمت به درازا برش دهید. به صورت بخارپز حدود 25 دقیقه بپزید تا نرم شود. در صورت استفاده از قاشق پوره کنید یا اگر کودکتان با دست می خورد، کافی است منتظر خنک شدن تکه های زردک شده و آن ها را در اختیار فرزندتان قرار دهید.

 

کدو حلوایی

این سبزی به راحتی هضم می شود، بنابراین برای سیستم گوارشی نوزاد شما که هنوز بسیار حساس است، ملایم است.
برای تهیه: فر خود را با دمای 200 درجه سانتیگراد گرم کنید. کدوها را پوست بگیرید و به قطعات بزرگ برش دهید. آن را به مدت 30-35 دقیقه تفت دهید. اگر با قاشق غذا می دهید، آن را له کنید تا به غلظت مورد نظرتان برسد و خنک شود، در غیر این صورت منتظر باشید تا خنک شوند.

 

آووکادو

آووکادو بیش از هر میوه دیگری حاوی مواد مغذی است، هضم آن آسان است و نوزادان معمولاً بافت خامه ای آن را دوست دارند.
برای تهیه: اگر با قاشق غذا می دهید، فقط پوست آن را بگیرید، هسته آن را جدا کنید و میوه را به یک پوره ساده سبز تبدیل کنید. اگر کودک با دست غذا می خورد میوه را پوست گرفته و به تکه های قابل کنترل برش دهید. 

 

موز

موز شیرین، مغذی و منبع خوبی از پتاسیم معدنی است.
برای تهیه: اگر با قاشق غذا می دهید، فقط پوست آن را بگیرید، و میوه را به یک پوره ساده تبدیل کنید؛ اگر کودک با دست غذا می خورد میوه را پوست گرفته به تکه های قابل کنترل برش دهید.

 

گلابی

گلابی برای دستگاه گوارش کوچولویتان بسیار مفید و هضم آن آسان است. گلابی ها سرشار از آب هستند، بنابراین از ابتلای کودک به یبوست جلوگیری می کند و منبع خوبی از ویتامین C نیز می باشد.
طرز تهیه: گلابی را بشویید و پوست بگیرید، آن را به قطعات خرد کنید و بخارپز کنید تا نرم شود. اگر با قاشق غذا می دهید، آن را به صورت پوره درآورید؛ در غیر این صورت اگر کودک با دست غذا می خورد، منتظر باشید تا تکه ها خنک شوند.